De eenzame strijder van Mintom

Het is zeven uur als we Yaoundé, de hoofdstad van Kameroen, uitrijden richting de grens met Congo. Het is gestopt met regenen en we zien colonnes vrachtwagens met hout die gebruik maken van de opgedroogde wegen. De beide landen zijn bezig de weg te asfalteren helemaal van Yaoundé naar de hoofdstad van Congo, Brazzaville, dwars door het TRIDOM-gebied heen. TRIDOM is het grootste WNF-projectgebied en daar leeft naar schatting 30% van alle bosolifanten in Afrika.

Onze eerste stop is Djoum, een stadje van ongeveer 10.000 inwoners, waar WNF probeert een stuk oerwoud ter grootte van de provincie Utrecht onder REDD+-beheer te krijgen. REDD+ is een klimaatmaatregel. Door het bos te beschermen blijft het CO2 opnemen en wordt uitstoot van CO2 en daarmee klimaatverandering tegen gegaan. Daar moeten landen die veel CO2 uitstoten, zoals Nederland, voor gaan betalen. In november wordt daar in Parijs door de Verenigde Naties weer over vergaderd. WNF en de regering van Kameroen zijn hoopvol.

Olifantenslagtanden
Vlak voor Mintom zijn de bulldozers nog niet gekomen en hobbelen we over de zandweg verder. Twee week geleden kregen we een bericht dat in dit dorp, vlak bij de grens met Congo, Gabon en nationaal park Nki, 31 olifantenslagtanden in beslag waren genomen. Felix, de lokale chef de post van het Bossenministerie, zeg maar de boswachter, vertelt zijn verhaal. De vorige chef was corrupt en op aandringen van WNF vervangen. Felix is er pas drie maanden, maar had de medewerking van de lokale dorpshoofden gekregen en via hen gehoord dat er ivoor uit Congo zou komen via een bosweggetje. Ter plekke vond hij twee mannen die niet wilden praten, maar vrijwel direct met hem begonnen te vechten. Felix was alleen en slaagde erin zijn telefoon te pakken en te doen alsof er hulp aankwam. De mannen renden weg en er bleken 31 slagtanden in de zakken te zitten.

Felix heeft twee rangers en een motor tot zijn beschikking, veel te weinig voor deze hotspot voor ivoorstroperij. “Iedereen zit er in”, zegt hij, “de burgemeester, de politiechef, de districtschef, ze zijn er allemaal bij betrokken.” Hij geeft ons een brief mee waarin hij zijn beklag doet bij het ministerie. Wij beloven in Yaoundé ook te gaan praten met de ministeries. Ondertussen spreken we af dat wij regelmatig een terreinwagen en een aantal rangers vanuit de post in Ngoïla zullen brengen, zodat hij iedere maand een week lang effectief kan patrouilleren. Dat moet deze ivoorroute afsnijden.

Patrouilleteams
In Ngoïla ontmoeten we Syroma, sinds drie maanden conservator van Nki en vol energie. “De olifanten zitten in het grensgebied met Congo”, zegt hij, “we moeten daar permanent aanwezig zijn.” Pauwel, de WNF-coördinator voor het tri-nationale TRIDOM-gebied, is het daar helemaal mee eens. Hij zal de patrouilleteams in Congo en Gabon erbij betrekken om te voorkomen dat stropers dit gebied binnendringen. Volgende week ontmoet Pauwel de ministers van de drie landen tijdens een TRIDOM-meeting. Hij gaat daar proberen een formeel drielandenakkoord getekend te krijgen zodat bi- of tri-nationale patrouilles tot twintig kilometer diep in het andere land kunnen opereren.

Met goede mensen in het veld en steun van de overheid is de ivoorstroperij te stoppen.