Lobeke nationaal park Mambele 3/4

Over stropers en toeristen in Lobeke

De volgende dag op de weg terug maken we een stop bij het kamp van WCS (Wildlife Conservation Society, www.wcs.org), een collega NGO die in het buurland Kongo Brazzaville een park beheert en onderzoek uitvoert. Samen met WCS en de regeringen van de drie landen (Kameroen, Centraal Afrikaanse Republiek en Congo Brazzaville) heeft WWF een internationale samenwerking opgezet om natuurbeheer te coördineren en international stroperij in dit grensgebied tegen te gaan. WCS heeft veel geïnvesteerd in toerisme, en heeft een groep gorilla’s gewend gemaakt aan mensen zodat je ze van dichtbij kunt zien op rondwandelingen in het park. Het heeft wel 10 jaar geduurd voordat men zover was en de trips kosten zo’n 7000 euro per persoon, reden waarom WWF-Kameroen hier nog niet aan is begonnen. Smiddags na terugkomst in Mambélé hijs ik mijn rugzak op en vertrek met Broadway en Blaise, mijn gids en drager, voor mijn eigen toerisme ervaring in het Lobeke National Park.
Net na donker komen we aan bij Petit Savanah, een open plek in het bos waar bosdieren komen om zout uit de grond te likken. In de uitkijktoren aan de rand van de bai sla ik mijn tent op, niet zozeer tegen de muggen als wel tegen de honderden motten en nachtvlinders die in mijn gezicht fladderen. Broadway heeft rijst met sardientjes in tomatensaus voor ons klaargemaakt, mijn ontbijt, lunch en diner voor de komende twee dagen.

Als de nacht valt hoor ik drie soorten uilen om het kamp, tree hyraxes (een soort boomkonijnen) beginnen te roepen en de cicaden geven een constante achtergrondruis. Deze geluiden ken ik wel en ik val langzaam in slaap om even later rechtop en klaarwakker op mijn matje te zitten vanwege een oorverdovend gebrul. Aan de rand van de bais heeft een troep Gorilla’s hun nacht bivak gemaakt en ze roepen elkaar nog even wat toe voordat ook zij gaan slapen. Hun gebrul trilt door in mijn buik, wat een fantastisch geluid en wat fijn dat ik boven in een uitkijktoren slaap en niet in het bos op de grond.
De sardientjes smaken verassend goed om 7 uur sochtends en dankzij de rode pepertjes ben ik direct weer wakker. Er komt een stel Sitatunga’s, bosherten, de bais inlopen om te grazen. De gorilla’s laten zich niet zien. Onderweg naar de Ndjembe bai, een grotere open plek waar meer wild is te vinden, tel ik wel 10 troepen apen van 4 verschillende soorten in de bomen boven me. Broadway vertelt over het werk dat zijn NGO doet voor WWF, zoals onderhoud aan paden en bruggetjes, en het verzamelen en verkopen van niet-hout bosproducten. Op mijn vraag wat er dan allemaal in dit bos is te vinden, wijst Broadway op een groene vrucht die op de grond ligt: bushmango. Ongeveer 90% van alle bushmango die wordt geraapt in het oerwoud wordt geëxporteerd om te worden verwerkt in voeding en cosmetica. Tien stappen verderop zet Broadway zijn kapmes in een boomstam, een kleverig wit vocht komt uit de bast lopen: wilde rubber. ‘Daar maken we onze lokale voetballen van maar je kunt er ook de band van de bromfiets mee plakken of het verwerken tot houtlijm’. Als WWF op termijn zich terugtrekt uit het Jengi gebied zullen dit soort NGOs samen met het ministerie van Bos en Wildbeheer de werkzaamheden van WWF moeten hebben overgenomen. Vooralsnog zijn de mango’s nog niet rijp, ben ik de enige toerist in de laatste 2 maanden en komen de inkomsten voor de NGO bijna alleen van WWF.

In de uitkijktoren tref ik een ecomonitor voor WWF, die met zijn team 5 dagen op de bais wild tellingen uitvoert. Dit soort open plekken trekt naast wild ook stropers aan, en hij vertelt over de papegaaien stroper uit Kika die recent in het nieuws was in Kameroen. De stroper gebruikte gekortwiekte lokvogels om papagaaien (African Grey Parrot) naar de grond te krijgen en ze vervolgens met een valnet te vangen. Ecomonitors mogen zelf geen stropers arresteren maar hij stuurde een paar dragers terug naar de controlepost, twee dagen lopen verderop. De gealarmeerde ecoguards arresteerden de stroper en zijn hulpjes, maar een paar dagen later was de stroper alweer terug in het bos, zijn vrijheid waarschijnlijk gekocht met een paar biertjes en wat geld. Weer werd de stroper gearresteerd, en weer kwam hij vrij. De stroper had inmiddels een handgranaat weten te kopen en dreigde iedereen op te blazen die hem wilde arresteren. Zijn handel was niet gering, een partij van 4000 papegaaien werd levend onderschept en naar de Limbe Wildlife Centre gebracht, maar latere partijen bestonden uit honderden koppen en staartveren van gedode papegaaien, te gebruiken als ingrediënten voor traditionele geneesmiddelen en zwarte magie. Een WWF medewerker was dapper genoeg om de handgranaat weg te halen bij de stroper en de gendarmes in te schakelen, die hem met geweld arresteerden. De stroper zit nu in het gevang, maar de vogels zijn weg. Ik tel 24 papagaaien op de bais, een schril contrast met de duizenden die hier een jaar geleden nog in grote troepen rondvlogen. De papegaaien proberen onwennig mee te vliegen met een grote groep Afrikaanse groene duiven, maar de duiven zijn te snel en de papagaaien moeten bochtjes afsnijden om ze bij te houden. Mede met de inzet van ?? en zijn collega’s kunnen we over een paar jaar misschien weer genieten van het spektakel van duizenden papegaaien. Snachts, alleen in de uitkijktoren, lig ik nog een tijd te luisteren naar de wilde buffels die onder mijn bed aan het grazen zijn.

Wil je meer weten over hoe het WNF bijdraagt aan bosbehoud? Check dan eens http://www.wnf.nl/nl/wat_wnf_doet/thema_s/bossen/