Op stap met de krant in Kongo

Ik ben op weg naar Ntam, de grensplaats tussen Kameroen en Republiek Congo, voor een ontmoeting met Ben, journalist van de Volkskrant. De zandweg die ik gewend was te rijden in deze regio is inmiddels al deels vervangen door een tweebaans asfaltweg. Deze ‘transafricaine’ zal straks de hoofdsteden van Kameroen en de Republiek Kongo verbinden. Wat 4 jaar geleden nog met meest afgelegen oerwoud was in dit deel van Afrika is hard op weg om een knooppunt van infrastructuur te worden.

Aangekomen in Ntam blijkt Ben nog ergens in de modder vast te zitten achter een geslipte vrachtwagen.
In het restaurant zie ik bekende gezichten, de ecoguards waarmee ik 4 jaar geleden naar Ekouah Bai in het Nki park ben gelopen! Ze zijn net terug van een grenspatrouille in Kongo en Kameroen. De 5 stropers die ze hadden gearresteerd werden bij doorkomst in een grensdorp door de dorpelingen ontzet en de ecoguards werden gegijzeld. Pas na interventie van een legerpatrouille waren de ecoguards weer vrij. Zolang ecoguards geen wapens mogen dragen kunnen ze hun werk eigenlijk niet goed doen. Maar, zeggen ze, we weten wie de stropers zijn, we krijgen ze wel.

Ben schrijft een verhaal over ons werk in de regio en onze eerste stop in Kongo is bij een Chinees houtkapbedrijf. Vier jaar geleden stonden hier wat houten huisjes, nu is er een half dorp uit de grond gestampt. Er staan 2 zagerijen en zelfs een grote loods om meubels te fabriceren. De gebrekkige veiligheidsmaatregelen vallen direct op. Als we de houtkapconcessie inrijden. Pal naast de weg waar de vrachtwagens met boomstammen rijden staat een stroperskampje. Het houtskoolvuurtje is nog warm. Dit houtkapbedrijf doet dus niets tegen stroperij. Hun Chinese klanten zijn niet geïnteresseerd in duurzaamheid. Daarom onderzoeken wij momenteel in Nederland de herkomst van geïmporteerde houten producten. Het blijkt dat 60% van alle meubels die Nederland importeert uit China komt! Als de Nederlandse en Europese consumenten vragen om FSC meubels kan dat ertoe leiden dat Chinese meubelmakers FSC hout gaan vragen en ook bedrijven zoals deze in Congo gaan werken volgens de FSC regels.

De volgende dag stappen we in een pirogue (uitgeholde boomstam) om naar het Messok-Dja gebied te gaan. Dit ligt deels in de houtkapconcessie van het Chinese bedrijf, grenst aan het Nki park in Kameroen en staat in Kongo op de nominatie om deels onderwater gezet te worden voor een waterkrachtcentrale. Op een bai (open plek) in het bos zien we meteen al een silverback, een mannetje Gorilla, de eerste voor Ben! Een stukje verderop zit een hele familie Gorilla’s, wat een mazzel. In de drie dagen dat we in het oerwoud zijn zien we nog meer Gorilla’s, buffels, heel veel apensoorten en overal sporen van olifanten. We krijgen ze niet te zien maar horen olifanten en chimpansees. Het wild is er nog, dankzij de constante patrouilles van WWF en het bosministerie.

In de hoofdstad Brazzaville spreken we met de directeur Hydropower van het Energie ministerie over de waterkrachtcentrale. Als er industriële ontwikkeling komt in dit gebied moet dat volgens de hoogste milieunormen, terwijl het gebied zelf eigen een beschermde status moet krijgen. Het ministerie lijkt daar open voor te staan, de ideeën van WWF worden in ieder geval gewaardeerd.