Start mensapen project Souanke

31 juli - 6 augustus 2009
Het grensgebied tussen de Republiek Congo en Kameroen is afgelegen, dun bevolkt en slecht toegankelijk. Er is ook nauwelijks biologisch onderzoek gedaan, maar de berichten zijn dat er nog hoge dichtheden aan Gorilla’s en Chimpansees zijn. Deze mensapen zijn in heel het Kongo Bekken sterk bedreigd en WWF heeft recent een nieuw project gestart om inventarisaties te doen en eventueel een nieuw natuur beschermingsprogramma op te zetten. Samen met de projectleider Pauwel de Wachter en mijnbouwspecialiste Kirsten Hund rijd ik dwars door Zuid Kameroen en verder naar Souanke in Congo. Kirsten gaat mee om een bezoek te brengen aan een Australische mijn die een van de grootste ijzervoorraden ter wereld wil gaan exploiteren in Zuid Kameroen. De mijn is nog in de onderzoeksfase, er staan zo’n 20 barakken midden in het oerwoud, verder is er nog weinig te zien. Als we op de 600 m hoge top van de berg staan zien we een zee van groen oerwoud om ons heen. Als het aan de mijn ligt veranderd dit in een pit van 500 meter diep en enkele km doorsnee. Onze zorg is niet die pit, maar de enorme druk die al die mensen die op de mijn afkomen zal hebben op het bos en de dieren. Het hele gebied in de wijde omtrek kan in no time leeggestroopt worden, en dat zal ook zeker gebeuren als er geen passende maatregelen getroffen worden. Voorlopig is de mijn nog op zoek naar een 3 miljard € investering om de spoorlijn naar de kust en aanleg van een zeehaven mee te bekostigen. Als het doorgaat wordt dit zowel de grootste economische investering, als de grootste aanslag op het oerwoud en de kust die Kameroen ooit heeft gezien.
Onze nieuwe terreinwagen is volgepakt met velduitrustingen voor onze teams van onderzoekers en ecoguards en bij aankomst in Souanke vieren we een klein feestje. Alle VIPS in het stadje zijn gekomen en een bonte rij uniforms zit op de eerste rij: politie, leger, douane, ministeries van Bossen, Landbouw, de prefect, de lokale chief. Pauwel overhandigt de tenten, matrassen, auto en nog veel meer aan de beheerder van het nabijgelegen Nationale Park Odzala, waaronder het nieuwe project valt. De volgende dag gaan we aan de slag. Eerst een bezoek aan het Chinese houtkapbedrijf dat recent is begonnen in de regio. Het management spreekt alleen Chinees en via een tolk leggen we uit wie we zijn. De Panda doet wonderen: in China is het een nationaal symbool en chinezen zijn trots op hun Panda. Wij presenteren kort duurzaam bosbeheer volgens FSC, onze gastheren zijn geïnteresseerd en beleefd. FSC is misschien een stap te ver voor dit bedrijf, vooral als hun klanten er niet om vragen, maar we komen zeker terug om afspraken te maken over het tegen gaan van stroperij door hun eigen personeel. Dit bedrijf opereert midden in een van de hotspots voor Gorilla’s in de regio.
De volgende dag stoppen we in een Baka dorpje en vragen om een paar gidsen voor een tocht in het oerwoud. Baka, ook wel pygmeeën genoemd, zijn de oorspronkelijke bewoners van dit oerwoud, zij kennen het woud als geen ander. Nog geen twee uur onderweg ziet Pauwel de voetafdruk van een Gorilla op het pad. Zo dicht bij de weg, dat betekent dat de jachtdruk laag is, legt Pauwel uit. En de dichtheid hoog. Een uur later horen we beweging in de struiken naast ons: een Gorilla zit te eten van de Afromomo (wilde gember) struiken. Hij hoort en ruikt ons, maar rent niet weg. Wij doen niets, we zien hem niet, maar horen hem wel. Fantastisch gevoel om zo dicht bij een Gorilla te zitten! De teams zullen vanaf nu het gehele gebied gaan inventariseren op de aanwezigheid van mensapen. Dankzij de nieuwe spullen gedoneerd door WWF-Nederland kunnen de teams telkens wekenlang het oerwoud in en de komende 2 jaar de biodiversiteit in een gebied half zo groot als Nederland in kaart brengen.
Lees alles over dit project op http://www.wnf.nl/nl/wat_wnf_doet/projecten/?act=projecten.detail&project=88